Τουρκία-Ελλάδα-Κύπρος: Ανακοίνωση 47 περιβαλλοντικών οργανώσεων για τον σεισμό στο Αιγαίο

Ενώνουμε τις φωνές μας από τις δύο πλευρές του Αιγαίου:

Στεκόμαστε με αλληλεγγύη απέναντι στις ζωές των ανθρώπων και με σεβασμό στο περιβάλλον

Στις 30 Οκτωβρίου, το Αιγαίο κλονίστηκε από ένα νέο σεισμό. Κλαίμε με τα ίδια δάκρυα για τις απώλειες κάθε ανθρώπινης ζωής και από τις δύο πλευρές.

Και στις δύο πλευρές του Αιγαίου, κατεστραμμένα κτίρια κατέρρευσαν και καταπλάκωσαν απλούς ανθρώπους. Τα οικονομικά συμφέροντα της κατασκευαστικής βιομηχανίας και η αδιαφορία της κρατικής μηχανής ευθύνονται για αυτήν την καταστροφή και δεν υπάρχει τίποτα «φυσικό» σε αυτή.

Το Ελληνικό και το Τουρκικό κράτος έμεναν τόσα χρόνια αδρανή αντί να επιλέξουν την πρόληψη. Επιλέγουν να ξοδεύουν τεράστια ποσά για να πολεμήσουν μεταξύ τους αντί να δείξουν αλληλεγγύη και συνεργασία.

Συνεχίζουν να σκάβουν το έδαφος για υδρογονάνθρακες, ξεκινώντας από τη Μεσόγειο. Εάν η εξόρυξη υδρογονανθράκων προχωρήσει όπως σχεδιάζουν, μπορεί να υπάρξουν τεράστιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε περίπτωση σεισμών, που είναι συνηθισμένοι στην περιοχή μας.

Οι κοινωνίες μας πρέπει να προετοιμαστούν για τους σεισμούς και όχι να τους αγνοούν.

Οι πολιτικές των εξορύξεων που προκαλούν σεισμικές δονήσεις ή πολιτικές που πολλαπλασιάζουν τις συνέπειές ενός σεισμού και αγνοούν τη φύση πρέπει να τερματιστούν.

Ο πόλεμος είναι μεταξύ ζωής και κεφαλαίου, όχι μεταξύ των λαών μας!

Σταματήστε την εξαγωγή υδρογονανθράκων τώρα!

Είμαστε και στις δύο πλευρές του Αιγαίου, με τη ζωή, κι όχι με τα κέρδη!

Αλληλεγγύη και αγώνας!

Υπογράφοντες

Τουρκία:

1. Οικολογική άμυνα για την πόλη- Άγκυρα (Ankara Kent ve Ekoloji Savunması)

2. Οικολογική Ένωση Amed (Amed Ekoloji Derneği)

3. Περιβαλλοντική Πλατφόρμα Bakırtepe (Bakırtepe Çevre Platformu)

4. Οικολογικό Ξεκίνημα (Başlangıç Ekoloji)

5. Περιβαλλοντική πλατφόρμα Μπουρχανίγιε (Burhaniye Çevre Platformu)

6. Πρωτοβουλία Büyük Menderes (Büyük Menderes İnisiyatifi)

7. Πολιτιστική Ένωση Divriği (Divriği Kültür Derneği

8. Πλατφόρμα “Η φύση έχει δικαιώματα” (Doğanın Hakları Var Platformu)

9. Πολιτική Οικολογία (Ekoloji Politik)

10. Δημόσια Πρωτοβουλία Hatay Defne (Hatay Defne Halk İnisiyatifi)

11. Πλατφόρμα Hatay, το μέλλον της Defne (Hatay Defnenin Geleceği Platformu)

12. Οικολογική συνέλευση HDK (HDK Ekoloji Meclisi)

13. Πλατφόρμα προστασίας του Hewsel (Hewsel Koruma Platformu)

14. Επιτροπή οικολογικού τομέα Αντάλιας του İHD (İHD Antalya Şubesi Ekoloji Komisyonu)

15. Αλληλεγγύη για τα βουνά της Ίδης- Ιστανμπούλ (Kazdağları İstanbul Dayanışması)

16. Περιβαλλοντική πλατφόρμα Kuşadası (Kuşadası Çevre Platformu)

17. Οικολογική Ένωση Mardin (Mardin Ekoloji Derneği)

18. Οικολογικό κίνημα Μεσοποταμίας (Mezopotamya Ekoloji Hareketi)

19. Περιβαλλοντική πλατφόρμα Muğla (Muğla Çevre Platformu)

20. Οικολογία της γύρης (Polen Ekoloji)

21. Ένωση δικαιωμάτων Σινόπης (Sinop Kent Hakları Derneği- KENTSAV)

22. Πλατφόρμα Σινόπης ενάντια στα πυρινικά (Sinop Nükleer Karşıtı Platform)

23. Πλατφόρμα για την ένωση κατά των πυρηνικών Σινόπης (Sinop Nükleer Karşıtı Platform Derneği- SNKPDER)

24. Πράσινη εξέγερση, οικολογία και ζώη (Yeşil Direniş Ekoloji ve Yaşam Gazetesi)

25. Πράσινη αριστερή ομάδα εργασίας για το κλίμα (Yeşil Sol İklim Krizi Çalışma Grubu)

26. Εθελοντές Validebağ (Validebağ Gönüllüleri)

Ελλάδα:

1. Επιτροπή Αγώνα Θεσσαλονίκης ενάντια στην εξόρυξη χρυσού

2. Χωματερή stop -πολίτες εν δράσει

3. Δίκτυο ενημέρωσης πολιτών ενάντια στις εξορύξεις, ΕΞΟΡΥΞΕΙΣ STOP Πρέβεζα

4. Πρωτοβουλία Πολιτών ενάντια στην καύση σκουπιδιών No Burn

5. Νέοι για το περιβάλλον

6. Ποδονίφτης, ρε(ύ)μα κριτικής των καιρών και δράσης

7. Καλλιστω, Περιβαλλοντικη Οργανωση για την Αγρια Ζωη και την Φυση

8. Πρωτοβουλία Αγώνα Ζωγράφου

9. Επιτροπή Αγώνα Θεσσαλονίκης Ενάντια στην Καύση Απορριμμάτων

10. Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου

11. Πρωτοβουλία Ενάντια στην Περιβαλλοντική Καταστροφή και την Κλιματική Αλλαγή

12. Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων

13. Κίνηση Πολιτών Χορτιάτη

14. Λαϊκή Συνέλευση κατοίκων Κολωνού-Σεπολίων-Ακαδημίας Πλάτωνα

15. Κίνηση για την προστασία και ανάδειξη του μεγάλου ρέματος της Ραφήνας

16. Κίνηση Πολιτών Ηλιούπολης

17. Οικολογικό Δίκτυο

18. Νομαδική Αρχιτεκτονική

Κύπρος:

1. Πρωτοβουλία Ενάντια στην Εξόρυξη Χρυσού – Initiative Against Gold Extraction

2. Avlı – Αυλή (Avlu)

3. Sol Hareket – Αριστερό Κίνημα (Left Movement)

Επικίνδυνες εξελίξεις για τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική και σε ολόκληρη τη χώρα

Η τελευταία πυρκαγιά στο ΧΥΤΑ Φυλής, υπενθύμισε για μια ακόμη φορά, την οριακή κατάσταση που έχει περιέλθει η διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική. Με την ανακύκλωση να καρκινοβατεί και με το σύνολο σχεδόν των απορριμμάτων της Αττικής να κατευθύνεται στον ήδη κορεσμένο ΧΥΤΑ, οι πρόσφατες επιλογές τόσο της κυβέρνησης όσο και της περιφερειακής αρχής, χειροτερεύουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση.

Συνοπτικά, οι επιλογές αυτές αποτυπώνονται σε τρία επίπεδα. Στο πρώτο, η κυβέρνηση προχώρησε σε νέο Εθνικό Σχεδιασμό με ορίζοντα 10ετίας (!) τον οποίο έθεσε σε διαβούλευση στα μέσα Αυγούστου. Χωρίς κανένα συλλογικό όργανο της αυτοδιοίκησης να προλάβει να πάρει θέση (ΚΕΔΕ, ΕΝΠΕ, ΠΕΔ, Περιφερειακά και Δημοτικά Συμβούλια), με καταγγελία από την ΠΟΕ ΟΤΑ και χωρίς τη Βουλή, το νέο Εθνικό Σχέδιο, επικυρώθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο. Οι πιο βασικές διαφορές από τον προηγούμενο σχεδιασμό (που με ευθύνη της προηγούμενης κυβέρνησης, εκπονήθηκε, μπήκε στο συρτάρι και υπονομεύτηκε από την πρώτη στιγμή με διαφορετικές επιλογές) είναι οι εξής:

· Εισαγωγή της καύσης ως μεθόδου τελικής διάθεσης απορριμμάτων, προκειμένου να περιοριστεί το ποσοστό της ταφής στο 10%. Με 4 μεγάλες μονάδες στη χώρα, η μια εκ των οποίων σχεδιάζεται (που αλλού;) στη Φυλή.

· Επιλογή της σύμπραξης με ιδιώτες (ΣΔΙΤ) για την κατασκευή 43-46 εργοστασίων επεξεργασίας σκουπιδιών με το κύριο προϊόν τους να κατευθύνεται για καύση.

· Αποθάρρυνση της ανακύκλωσης σε διακριτά ρεύματα με την συντήρηση του αδιαφανούς όσο και αναποτελεσματικού μπλε κάδου και των ιδιωτικών συστημάτων που διαχειρίζονται τις εισφορές ανακύκλωσης (προκύπτουν ως έμμεσος φόρος ενσωματωμένος στην τιμή των προϊόντων που αγοράζουν οι καταναλωτές).

Η καύση, που εισάγεται για πρώτη φορά στη χώρα είναι μια επιλογή εξαιρετικά επικίνδυνη για το περιβάλλον καθώς από τη μια καταστρέφει πολύτιμα υλικά που θα έπρεπε να ανακυκλωθούν και από την άλλη παράγει ιδιαίτερα τοξικούς και καρκινογόνους ρύπους και υπολείμματα. Το ενεργειακό ισοζύγιο είναι επίσης αρνητικό, ιδιαίτερα στις κλιματικές συνθήκες της χώρας μας. Όλες αυτές οι μονάδες, απαιτούν τεράστιες επενδύσεις όσο και τεράστιες ποσότητες σκουπιδιών, δεσμεύοντας την χώρα σε χαμηλά ποσοστά ανακύκλωσης. Το αγαπημένο παράδειγμα των σκανδιναβικών χωρών που επικαλούνται οι θιασώτες της καύσης, συνηγορεί στην πραγματικότητα ενάντια σε αυτή την επιλογή. Όταν οι χώρες αυτές πέτυχαν υψηλά ποσοστά ανακύκλωσης, υποχρεώθηκαν να εισάγουν σκουπίδια από το εξωτερικό για να τροφοδοτούν τις πανάκριβες μονάδες καύσης τους. Στη δική μας χώρα, φαίνονται αποφασισμένοι να μην το διακινδυνεύσουν καν, επιβάλλοντας τη συνέχιση μιας κατάστασης που έχει καθηλώσει την Ελλάδα σε ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά ανακύκλωσης της Ε.Ε. Τελευταίο, αλλά καθόλου αμελητέο είναι το πολύ υψηλό κόστος της διαδικασίας (επεξεργασία και καύση) που αναμένεται να πολλαπλασιάσει 3 ή 4 φορές τα δημοτικά τέλη.

Το δεύτερο επίπεδο αφορά την διαιώνιση της Φυλής ως «μνημείο περιβαλλοντικού χάους, αρρώστιας και ανθρώπινου πόνου», όπως είχε περιγράψει γλαφυρά η έκθεση της Επιτροπής αναφορών του Ευρωκοινοβούλιου ήδη από το 2014. Η επέκταση – για άλλη μια φορά – του ΧΥΤΑ Φυλής, αποφασίστηκε πέρυσι εν μέσω θέρους και εν κρυπτώ από την απελθούσα περιφερειακή αρχή και συνεχίστηκε φέτος πάλι με τον ίδιο τρόπο. Η επιλογή αυτή είναι μακροχρόνια καθώς οι σχεδιασμοί για την πολύ επικίνδυνη καύση ακόμη και αν υλοποιηθούν, απαιτούν μεγάλη περίοδο προετοιμασίας.

Το τρίτο επίπεδο, το λιγότερο γνωστό, αφορά την τιμολογιακή πολιτική, μέσω της οποίας από τη μια αποθαρρύνουν τον διαχωρισμό και την ανακύκλωση και από την άλλη ελαφρύνουν το κόστος για τους κατοίκους των ακριβών προαστίων που παράγουν και τα περισσότερα σκουπίδια! Έτσι φέτος η διοίκηση Πατούλη - ΕΣΔΝΑ, ανέτρεψε την τιμολογιακή πολιτική της προηγούμενης διοίκησης με βάση την οποία οι Δήμοι ενθαρρύνονταν να διαχωρίζουν τα κλαδέματα με το κίνητρο της μηδενικής χρέωσης. Στο εξής τα κλαδέματα χρεώνονται με ενιαία τιμή είτε είναι καθαρά είτε αναμειγμένα με σκουπίδια. Παράλληλα όρισαν κόστος για τους Δήμους που παραδίδουν καθαρά υλικά ανακύκλωσης ! Δε σταμάτησαν όμως εκεί. Έδωσαν έκπτωση στο κόστος ταφής των σύμμεικτων σκουπιδιών για τους Δήμους που έχουν μεγάλες ποσότητες κλαδεμάτων οδηγώντας στο εξής «παράδοξο»: Οι κάτοικοι Δήμων με μεγάλο ποσοστό πρασίνου όπως Διόνυσος - Εκάλη, Φιλοθέη - Ψυχικό, Βάρη - Βούλα - Βουλιαγμένη κλπ που παράγουν κατά κεφαλήν πολλαπλάσια σκουπίδια απ’ ό,τι ο μέσος όρος της Αττικής, να πληρώνουν σημαντικά λιγότερο για να τα θάψουν στη χωματερή, απ’ ό,τι ο κάτοικος της Δραπετσώνας ή της Μάνδρας.

Στην πραγματικότητα σε όλες τις παραπάνω επιλογές, η πολιτική που υιοθετείται είναι :

Κοινωνικά άδικη: Οι φτωχές περιοχές της Δυτικής Αττικής και της Δυτικής Αθήνας θα εξακολουθήσουν να δέχονται όλη τη ρύπανση. Οι κάτοικοι των πλουσιότερων περιοχών όχι μόνο δε θα αναλάβουν τη διαχείριση του τμήματος που τους αναλογεί αλλά θα πληρώνουν και λιγότερο όσο περισσότερα σκουπίδια παράγουν.

Φιλο-εργολαβική: Εξασφάλιση συγκεντρωτικής διαχείρισης σκουπιδιών με μεγάλες μονάδες που θα χρυσοπληρωθούν όχι μόνο για να κατασκευαστούν αλλά και για να λειτουργούν. Η διαχείριση των ανακυκλώσιμων υλικών και όλων των διακριτών ρευμάτων όπως υλικά κατεδαφίσεων – μπάζα, ηλεκτρικές συσκευές και λαμπτήρες, μπαταρίες, ελαστικά, ακόμη και ρούχα κατευθύνεται αποκλειστικά σε ιδιωτικά συστήματα. Όπως ακόμη και η διαχείριση των πρασίνων ή των βιοαποβλήτων, αφού για πολλούς Δήμους της Αττικής θα είναι συμφερότερο να πληρώσουν ιδιωτικές μονάδες παρά να τα μεταφέρουν στη Φυλή και να τα πληρώνουν εκεί.

Αντιπεριβαλλοντική: Πρόκειται για πλήρη αντιστροφή της ορθής ιεράρχησης που προβλέπουν ακόμη και οι οδηγίες της ΕΕ. Αντί για πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση επιλέγεται η διατήρηση υψηλών ποσοτήτων σύμμεικτων απορριμμάτων με κάθε τρόπο: προώθηση μονάδων καύσης και διαχείρισης σύμμεικτων, επέκταση της ΟΕΔΑ Φυλής, τιμολογιακές ελαφρύνσεις σε αυτούς που παράγουν περισσότερα, κοστολόγηση του διαχωρισμού καθαρών υλικών, θεσμικά και χρηματοδοτικά εμπόδια για δημοτικές αποκεντρωμένες εγκαταστάσεις επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης, κομποστοποίησης.

Στον αντίποδα όλων των παραπάνω υπάρχει η πρόταση της αποκεντρωμένης διαχείρισης με δημόσιο, αυτοδιοικητικό και κοινωνικό έλεγχο, με χαμηλό κόστος και περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Μια πρόταση που αφορά δραστική μείωση των αποβλήτων και προϋποθέτει αντί για εργοστάσια επεξεργασίας σύμμεικτων, τη δημιουργία μονάδων για την ανακύκλωση των υλικών (χαρτί, γυαλί, μέταλλα, πλαστικά, συσκευές κλπ). Ιδιαίτερα τώρα που η Κίνα και οι αναπτυσσόμενες χώρες, σταμάτησαν να δέχονται απόβλητα, προκαλώντας έμφραγμα στην ανακύκλωση και αποκαλύπτοντας το αδιέξοδο μοντέλο της μεταφοράς αποβλήτων από τις πλούσιες προς τις φτωχότερες χώρες. Πριν λοιπόν τα κάνουμε όλα στάχτη, ας προσπαθήσουμε να περισώσουμε ό,τι μπορούμε περισσότερο!!!

Περιβαλλοντικό Δίκτυο Αθήνας / Δυτικό Μέτωπο, Συντονισμός φορέων, συλλογικοτήτων και πολιτών Δ. Αττικής - Δ. Αθήνας/ Ελληνικό Δίκτυο Φίλοι της Φύσης / Οικολογικό Δίκτυο/ Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία (Π.Φ.Π.Ο) / Περιβαλλοντικό Δίκτυο SUPPORT EARTH/ Π.Α.Ζ (Πρωτοβουλία Αγώνα Ζωγράφου) / Οικολογική Κίνηση Δράμας/ Κίνηση πολιτών για την Πειραϊκή/ Πρωτοβουλία Ενάντια στην Περιβαλλοντική Καταστροφή και την Κλιματική Αλλαγή/ Εταιρεία Περιβάλλοντος Κύμης/ Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου